còssiga enrico lobina

Lìngua e sotziedadi – Sa Còssiga, unu mundu de studiai

Chini stimat su sardu sciit chi acapìada a sa lìngua ddoi est totu sa chistioni de s’arrolu de una cultura, de unu pòpulu, in d-una sociedadi, est a nai in sa sociedadi prus manna, globali.

Dd’eus scritu una bella pariga de bortas in custu blog.

S’istadi m’at donau su tempus de torrai a ligi su tretu chi at fatu sa sociolinguìstica cossigana in custus annus, giai giai 40, e prus puru.

Mi spantat chi pagus, po no nai nemus, ant scritu e “popolarizau” cussus stùdius in Sardìnnia.

Is cossiganus funt unu pòpulu chi bivit in d-una ìsula in mesu a su Mediterràneu mari, comenti e nosu etotu, e imparis seus aintru de sa Unioni Europea.

Est unu pòpulu chi, de sèmpiri, at tentu arrelatas cun nosu.

Tenint una lìngua « truncada » (podeus furriai diaici “minorizzata”?), che a nosu, e che a nosu etotu funt aintru de unu stadu chi tenit una polìtica linguìstica chi bocit is lìnguas de su logu.

Unu annotu po is linguistas: fintzas su cossiganu tenit una “variazione diatopica” de sa lìngua, est a nai unu cambiamentu fonèticu de sa lìngua de regioni a regioni, mannu meda.

Ma torraus a sa sotziolinguìstica cossigana. M’est capitau de ligi a Marcellesi e de castiai una pariga de bìdius de issu, chi est su linguista prus de importu de Fràntzia.

Pustis apu tentu s’oportunidadi de ligi unu nùmuru de s’arrevista « International Journal of Sociology of Language », de su 2020, dedicau totu a sa sotziolinguìstica cossigana, chi tenit su tìtulu « Corsican language: between past and future challenges », a incuru de Romain Colonna.

Ddu consillu a totus. Iat a essi mellus a ddu ligi in ingresu, perou chi unu no nci dda fait, si podit sèmpiri imperai unu programa po furriai de s’ingresu a s’italianu, nci ndi funt medas e de livellu bonu.

Crosidadosu de connosci mellus a Romain Colonna, seu arrennèsciu a ligi fintzas s’ùrtimu lìbburu cosa sua “De la minoration à l’émancipation – Itinéraires sociolinguistiques », chi podeus furriai “De sa truncadura de sa lìngua a sa mancebatzioni: tretus de sociolinguìstica”.

Consillu custu puru a totus.

Ddoi at una bella pariga de cuncetus chi funt de importu mannu po sa Sardìnnia e su sardu, e chi iat a essi de importu a studiai mellus imparis.

Innoi ndi arremonu scéti duus:

  • “Langue polynomique”, in ingresu “polynomic language”, chi podeus furriai a “lingua polinomica” in italianu e “lìngua polinòmica” in sardu;
  • “Didactique plurinormaliste”, in ingresu “plurinormalist language teaching”, chi podeus furriai a “didattica plurinormalista” in italianu e “imparu plurinormalista” in sardu.

A parri miu funt cuncetus de grandu importu po su sardu, poita po medas chistionis sa situatzioni sotziolinguìstica cossigana assimbillat a sa nosta.

Su consillu est de si ligi e studiai su mundu de sa sotziolinguìstica cossigana, diaici arricu, e ddu fatzu poita no est scéti unu stùdiu “a taulinu”. Est unu stùdiu chi bivit fintzas in su fai, in sa militàntzia. No aturat in su mundu de sa teoria.

Mi parit puru chi funt andaus ainnantis meda in is ùrtimus 40 annus e prus.

Serru cun d-una pregunta: sa sotziolinguìstica sarda esistit?

1 comments On Lìngua e sotziedadi – Sa Còssiga, unu mundu de studiai

Comments are closed.