logo image

Michele Carrus (CGIL) – Risposta a Arrigu Lobina

December 20th, 2016  |  Published in Cagliari, In evidenza  |  1 Comment

Download PDF

 

 

cgil_header_bal_orig

 

 

Calincuna dii a oi apu scritu a su Segretariu de sa CGIL Carrus (QUA). Miali m’at arrespustu. Bos pongo s’arrespusta.

 

Caru cumpanzu Arrigu Lobina,
non bi l’appo accudia prima a ti rispondere, ma appo lettu chin attenzione sa tua littera aperta, chi m’at postu meda a pessare, e nd’appo discussu puru chin carchi atteru cumpanzu.
Ego pesso chi tue tengias in parte rejone: sa nostra est una limba galu biva, chi benit trattada dae medas pessones, mascamente in sas biddas minores, in sas zonas rurales de s’internu prus chi no de sas cittades e de sas costeras, ma chi bell’e tottus cumprendent, pacu prus o mancu, mancari no la usent pro allegare o s’esprimire normalmente: prima o dopo, però, carchi irroccu in sardu li ch’essit a tottus!
Mi fit passia giusta una tesi chi una borta app’intesu dae Bustianu Cumpostu, chi cussizabat de allegare in sardu cadaunu comente l’ischit e li benit in su mament’ e tottu chi lu fachet, ca una limba biva funzionat gai: cambiat, importat dae sas atteras in su vocabulariu e in sa sintassi sua sas paragulas e sas formulas utiles a narrere una cosa chi tottus cumprendant, e podet sutzedere chi su termine novu si affianchet a cussu anticu, prima ismentigau, chi forzis gai torramus puru a iscoperrere e a usare, si paret menzus. E gai una limba si arricchit de termines, paragulas, espressiones, bingias tipicas de sos linguaggios ispecialisticos, chi no appartenint a sa traditzione de sa zente de Sardigna, a sa cultura de sos massajos e pastores chi no las trattabant nen pro sos bisonzos issoro, nen pro allegare chin ateros che a issos.
E duncas, proite no depimus provare a la trattare bingias pro sos documentos chi pubbricamus e sas litteras chi icrivimus? Cando t’ismentigas sa limba de babbu tuo, poi t’abbizas chi ses isperdende de die in die su patrimoniu identitariu chi ti distinghet, e gai nd’essis prus poveru e prus fragile, ca as secau una de sas raichinas chi ti manteniant rizzu.
E cantu a cale forma e cales regulas impreare pro s’iscrittu – datu chi pro s’orale giai resessimus a nos cumprendere abbastanza bene cadaunu chin s’allega sua -, a parte sa possibilidade de nos ponner de accordu supra unu o prus istandard linguisticos cumones – grassias a su bellu travagliu chi ant fattu e galu fachent certos istudiosos e ispertos, comente Massimo Pittau, Mario Puddu, Marinella Marras, Diegu Corraine, pro nde lumenare caligunu ibbia -, non credo siet un’errore imperdonabile si intantu chircamus de iscriere chin cussenzia e connoschenzia in sa limba chi amus imparau in bida nostra: forzis non tenimus una traditzione de iscrittos poeticos o letterarios o giuridicos o amministrativos in logudoresu, campidanesu, gadduresu o barbaricinu de picare a esempiu (dae sos Condaghes a sa Carta de Logu, dae Don Baignu Pes a Montanaru o a Pipinu Mereu)?
Però bi sunt cosas uve non so de accordu chin tecus, ma diat esser longu como a ispiegare proite.
Supra de tottu non mi cumbinchet su de custringhere sas pessones, su de render obbligatoriu s’usu de sa doppia limba pro sa comunicatzione bingias pro un’organizatzione comente sa nostra, pro esempiu, chi no est unu uffitziu pubbricu, ca est imbeces unu sindacau liberu, un’associatzione privada de omines e feminas travagliadores, chi cherent travagliare o chi ant acabau de lu fachere, sende disoccupaos o pensionaos; de giovanos e mannos chi si ponent paris pro chircare de mezorare su mundu nostru e sa vida in sotziedade, affirmande sa dignidade de tottus sas pessones, chi naschint uguales pro natura, chi tenent derettu de bivere bene, in pache e salude, cale si siat sa provenienzia e su colore de sa pedde issoro, rispettande-nde s’identidade culturale e s’orientamentu sessuale, religiosu o filosoficu, isseperau dae cadaunu liberamente: est su chi nois muttimus solidariedade tra’e sos omines e giustissia sotziale.
Insomma, pesso chi si podat cussizare a sos dirigentes de su sindacau, si cherent e cando ischint e podent, de cussiderare su bilinguismu, sardu e italianu, impreandelos tott’a duos in sos documentos e sos comunicaos; chi sos sindacalistas puru podant esser istimulaos a bi provare cun seriedade, ma chene nde facher unu trumentu pro nisciunu ne impignare resursas professionales pro custu iscopu: su primu dovere chi tenimus est, infattis, de fachere in sa menzus manera possibile s’onorevole mestieri de su sindacalista – s’avvocadu de sos poveros comente nabat Luciano Lama -, non de professare una fide linguistica. Tue l’ischis chi semus un’organizatzione manna e meda ramificada, chi tenimus cumpanzos impignaos in medas istrutturas autonomas e settoriales, aziendales e territoriales, e sos prus sunt voluntarios: comente si podet carrigare a tottus cantos, istabilmente, cust’incumbentia in prus?
Pro sa giusta, pesso puru chi diat esser bellu e importante de resessire, a su nessi cada tantu, a traduchere sos documentos e sas informatziones chi servint a sa zente nostra in medas limbas, cantas nd’allegant sos travagliadores chi difendimus e sas pessones chi rappresentamus, chi sunt sardos, italianos e semper de prus istranzos, pro fortuna: marochinos, senegalos, cinesos, arabos, russos, ispagnolos, francesos, inglesos…
Forzis diamus podere cumintzare, e chissai chi in camminu…
Ma non cherjo e non podo picare s’impignu de facher semper gai dae como in susu, ca bi cheret un’iscenzia chi non tenimus e una costanzia chi non podimus assigurare.
E tando credo chi siet fundamentale pro su prenu recuperu e sa cunservatzione de sa limba sarda isfruttare mengius sa legge italiana chi tutelat sas minorias e rafforzare sa normativa regionale, imbestinde unu pacu de dinare in prus pro custu fine, non solu pro s’insegnamentu de sa limba, s’istoria e sa cultura sarda in sas iscolas, cosa importantissima, ma pessande puru a istituire in sa Regione o in sas Provincias e in sos Entes territoriales, in cada bidda, o a su nessi in cussas prus mannas, un’uffitziu pro sa limba e sa cultura sarda, deputau a collire testimoniantzas utiles e a fachere sa curretzione o sa tradutzione giusta in sardu de documentos, attos e litteras pro sos cittadinos e sas sas associatziones, sas impresas e sos matessis atteros uffitzios pubbricos, insomma pro chie si rivorgit a incue – sos entes privados voluntariamente – pro produchere un iscrittu in limba nostra.
Gai s’istimulu diat esser prus forte abberu pro tottus.
Ti saludo chin sa matessi istima,
Michelli Carrus

P.S.: mi depes iscusare, Arri’, si non bi so meda bonu, ma mama mea fit abruzesa e in domo no allegabamus in sardu, chi pro mene no est sa prima limba: su pacu chi isco l’app’imparau dae mannittu jocande chin sos cumpanzos in sas carrelas.

 

Download PDF Tags:

One Comment

  1. […] per la risposta (qua). Riconosco a te, che incarni la nostra organizzazione, di aver colto il tema strategico della […]

Twitter

  • The RSS feed for this twitter account is not loadable for the moment.

Follow @EnricoLobina on twitter.

April 2024
Monday Tuesday Wednesday Thursday Friday Saturday Sunday
1 April 2024 2 April 2024 3 April 2024 4 April 2024 5 April 2024 6 April 2024 7 April 2024
8 April 2024 9 April 2024 10 April 2024 11 April 2024 12 April 2024 13 April 2024 14 April 2024
15 April 2024 16 April 2024 17 April 2024 18 April 2024 19 April 2024 20 April 2024 21 April 2024
22 April 2024 23 April 2024 24 April 2024 25 April 2024 26 April 2024 27 April 2024 28 April 2024
29 April 2024 30 April 2024 1 May 2024 2 May 2024 3 May 2024 4 May 2024 5 May 2024

Cerca articolo

Archives


Twitter

  • The RSS feed for this twitter account is not loadable for the moment.

Follow @EnricoLobina on twitter.

You Tube

Whoops! There was an error retrieving the YouTube videos