Su 27 de abrili su “Comitau po sa Die” m’at cumbidau a fueddai de is cincu preguntas chi ant presentau in su 2025. Ddas agatais innoi.
Si lassu innoi su copia lègia (brogliaccio), de su chi apu nau. Bona ligidura.
Su mundu de is cincu preguntas fiat unu mundu de baronis e tirannia. Connoscìeus sa stòria de cussus annus, a su mancu innoi. Su mundu sardu de su 1793-94 fiat unu mundo de coràgiu, de sardas e sardus chi ant donau totu, sa vida e totu su chi teniant, po su benidori nostu.
De su mundu de oi in Sardìnnia ant giai scritu, de manera crara meda, is chi ant scritu is cincu preguntas de oi, de su 2025.
No seus, oi, in tempus normalis. Seus bivendi tempus de gherras in Europa, e no sceti in Europa, e seus biendi, in direta, su bocidroxu de unu pòpulu in su Mediterraneu, in Gaza e Palestina.
Su mundu de su 2025 tenit possibilidadis tennologicas chi podint fai sparessi su fàmini de dònnia furrungoni de sa terra, e podeus fintzas manigiai sa connoscièntzia, cun sa IA (Intelligèntzia artifìciali) comenti mai eus fatu in sa stòria de s’òmini.
A sa pròpriu manera, su mundu de su seculu de bintunu tenit ananti de issu duas arrugas: a una banda s’amanniamentu de unu mundu multipolari, chi dd’acabat, una borta po sèmpiri, cun sa superioridadi de s’Ocidenti; a s’àtera, s’arriscu de una gherra sèmpiri prus perigulosa, chi serbit pròpriu, in su ciorbeddu de medas, a sarvai sa “superioridadi” de s’Ocidenti.
Sa Sardìnnia no est una isula fora de su tempus.
Sa Sardìnnia est aintru de custu tempus.
S’Europa no podit essi sa “Ursula Von Der Leyen”. S’Itàlia no podit essi su Stadu chi est prontu a donai totu a Donald Trump a cuncambia de nudda.
In d-una situatzioni diaci sa Sardìnnia, po pigai su chi si scrit in is 5 preguntas, bessit unu logu chi depit “arginare la politica coloniale” de unu Stadu chi est colònia de unu Stadu, is Istadus Unius, in grandu dificultadi.
Is cincu preguntas funt parti de sa chi oi est sa “chistioni sarda”. Deu ia a aciungi, in sa pregunta 2, chi de seculus teneus sa capacidadi de produsi, de creai arrichesa, e chi perou su Stadu italianu, de s’inghitzu, at blocau su crescimentu de una burghesia “produtiva” sarda.
De dònnia manera, is 5 preguntas presentadas arrennescint a arresumi sa “chistioni sarda”.
De candu est inghitzada sa legisladura, sa de XVII, sa lei prus de importu votada est sa 20 de su 2024, est a nai “Misure urgenti per l’individuazione di aree e superfici idonee e non idonee all’installazione e promozione di impianti a fonti di energia rinnovabile (FER) e per la semplificazione dei procedimenti autorizzativi”.
Custa lei est ananti de sa Corte Costitutzionali.
S’arriscu, ia a nai sa probabilidadi manna, est chi in d-una pariga de mesis sa lei no ballat prus nudda
S’arriscu est chi po is cosas prus de importu po sa Sardìnnia de oi su Consillu arregionali e sa Giunta no potzant fai nudda, ca su Guvernu itàlianu blocat totu.
Is sardus si depint preparai. Deghinou, a ita serbit votai? A ita serbit s’autonòmia?
S’ùnica arrespusta possibili a is problemas de is 5 preguntas de su 2025, e a sa situatzioni arremonada imoi, est torrai a scriri, in d-unu documentu giurìdicu (Su Stadudu, o fintzas unu àteru), su chi seus e ita boleus. Unu documentu giurìdicu che a custu podit nasci sceti de unu movimentu nostu, de is sardus.
Podit essi una “assemblea costituente”, anticipada de normas de “attuazione dello Statuto”, o fintzas àteras is maneras.
Tocat a ddu fai, e a ddu fai a lestru. Nemus, pustis, iat a podi nai: “io c’ero ma non me ne sono accorto”.
Si funt furendi s’arrichesa, chi serbit invècias a fai arricus is sardas e is sardus.
Is Stamentus de su 1793-94, e pustis, nci ant provau. Imoi tocat a nosu, in su 2025. E chini difendit su chi teneus imoi, si ndi depit andai. A nosu unu presenti de povertadi e tristura no si serbit!